İstanbul’da Peş Peşe Depremler: Silivri Açıklarında 6.2 Büyüklüğünde Sarsıntı – Yetkililerden Uyarı ve Müdahale Açıklamaları

Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) tarafından yapılan açıklamaya göre, İstanbul’un Silivri açıklarında art arda iki deprem meydana gelmiştir. İlk sarsıntının büyüklüğü 3.9 olarak kaydedilirken, kısa süre sonra aynı bölgede 6.2 büyüklüğünde daha şiddetli bir deprem meydana gelmiştir. Söz konusu ikinci depremin, yalnızca İstanbul'da değil, çevre illerde de yoğun şekilde hissedildiği bildirilmiştir.

AFAD, artçı sarsıntıların devam ettiğini ve şu ana kadar büyüklüğü 5.9’a ulaşan toplam 184 artçı depremin kaydedildiğini açıklamıştır. Kurum, vatandaşları hasar görmüş ya da görme ihtimali bulunan yapılardan uzak durmaları hususunda uyarmış, bu tür binalara girilmemesinin önemini vurgulamıştır.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, depremler sonrası can kaybının yaşanmadığını açıklamış, durumun kontrol altında olduğunu belirtmiştir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum ise, İstanbul genelinde hasar tespit çalışmalarına ivedilikle başlanacağını ve bu kapsamda 3 bin kişilik teknik ekibin sahada görevlendirileceğini duyurmuştur. Sağlık Bakanı Kemal Memişoğlu da, depremlerden toplam 236 kişinin etkilendiğini, büyük çoğunluğunun ayakta tedavi edildiğini bildirmiştir.

İstanbul Valiliği tarafından yapılan yazılı açıklamada, hasar gören yapılara girilmemesi, zorunlu haller dışında araçlarla trafiğe çıkılmaması ve telefon hatlarının meşgul edilmemesi yönünde çağrıda bulunulmuştur.

Deprem Riskine Karşı Alınması Gereken Önlemler ve Şehircilik Politikaları Üzerine Değerlendirme

Türkiye’nin aktif fay hatları üzerinde yer alması, kentleşme politikalarının ve yapılaşma süreçlerinin deprem riskini minimize edecek şekilde kurgulanmasını zorunlu kılmaktadır. Özellikle İstanbul gibi yoğun nüfuslu ve yüksek yapılaşma düzeyine sahip metropollerde, olası büyük depremlere karşı alınacak önlemler hem teknik hem de idari düzeyde çok boyutlu bir strateji gerektirir.

1. Yapı Stokunun Güçlendirilmesi ve Kentsel Dönüşüm
   Mevcut yapıların deprem yönetmeliklerine uygunluk açısından gözden geçirilmesi, riskli yapıların tespit edilerek güçlendirilmesi ya da yıkılıp yeniden inşa edilmesi temel bir gerekliliktir. Bu bağlamda, kamu-özel işbirliği modelleriyle desteklenen kentsel dönüşüm projelerinin, yalnızca estetik değil, mühendislik güvenliği açısından da önceliklendirilmesi gerekmektedir.

2. Afet Dirençli Kentleşme
   Planlı kentleşme süreçlerinde jeolojik etütler ve zemin etüdü raporları dikkate alınmalı; yapılaşmaya açılacak alanların deprem tehlikesi açısından analiz edilmesi zorunlu tutulmalıdır. Ayrıca, afet sonrası ulaşım ve tahliye planlarının sağlıklı işlemesini sağlayacak şekilde yollar, meydanlar ve açık alanlar planlanmalıdır.

3. Afet Yönetimi ve Kurumsal Hazırlık
   Yerel yönetimlerin afet öncesi hazırlık kapasitesinin artırılması, hem arama-kurtarma hem de kriz yönetimi açısından kritik önemdedir. Bu doğrultuda, belediyeler düzeyinde deprem senaryolarına dayalı tatbikatların düzenli yapılması ve yerel afet müdahale ekiplerinin eğitilmesi gereklidir.

4. Kamusal Farkındalık ve Toplumsal Eğitim
   Deprem anında ve sonrasında nasıl davranılması gerektiğine dair toplum genelinde bilinçlendirme kampanyaları yürütülmeli; özellikle okul çağındaki bireyler için uygulamalı eğitim programları geliştirilmelidir. Toplumsal hazırlık düzeyi, teknik müdahale kapasitesi kadar belirleyicidir.

5. Yasal ve Mevzuat Temelli Reformlar
   Mevcut yapı denetim sistemlerinin etkinliğinin artırılması, yapı ruhsatı ve iskan süreçlerinin şeffaf şekilde denetlenmesi gerekmektedir. Ruhsatsız ve mühendislik hizmeti almamış yapıların imar affı yoluyla meşrulaştırılmasının önüne geçilmelidir.

Depremler, yalnızca doğal afetler değil, aynı zamanda şehir planlaması ve idari yönetim açısından birer stres testi olarak da değerlendirilmelidir. Bilimsel verilerle desteklenen, disiplinler arası iş birliğine dayalı ve sürdürülebilir şehircilik politikaları, bu tür afetlerin yıkıcı etkilerini en aza indirme noktasında anahtar rol oynamaktadır.